Nostalgie: Poppenmoeder in Tanzania

We schrijven 2020. Onze poppenmoeder bestaat op dat moment al 7 jaar. Het originele ontwerp was bedoeld als een cadeautje voor een klein meisje die grote zus werd. Met een gehaakte, zwangere pop die kan bevallen kon zo het hele idee van “een baby in de buik” wat duidelijker voor haar worden. Deze poppenmoeder was het allereerste patroon dat ik ooit maakte. Nog steeds is ze één van mijn favorietjes. Ze maakte al héél wat avonturen mee.

Een tijdje geleden, toen we druk aan het werk waren met de opening van onze winkel, kreeg ik een mailtje. Eentje waarvan ik kippenvel kreeg over mijn ganse lichaam, eentje dat mij tot tranen toe beroerde.

Zonder dat we er altijd bij stil staan, zijn er, overal ter wereld, vrijwilligers aan het werk. Die zich inzetten voor mensen. Mensen die het nodig hebben. Zo ook Liesbeth. Zij is verloskundige, en werkt als vrijwilligster bij Mambo View Point, waar ze poppenmoeders inzet in het educatieve programma. WAUW!

Mambo View Point in de Usambara Mountains in Noord-Tanzania is opgezet door een nederlands echtpaar. Zij ondersteunen projecten voor watervoorziening, educatie en gezondheid.

Het is een arm en droog gebied. De wegen zijn slecht en gemotoriseerd vervoer is er weinig. Er zijn een paar moeder en kind kliniekjes waar primaire zorg geleverd kan worden, maar zijn er complicaties, dan moet er uitgeweken worden naar het ziekenhuis op 2 uur rijden afstand over een slechte weg.

Eind 2014 is een groep traditionele vroedvrouwen, TBA’s = Traditional Birth Attendants, naar MVP toegekomen en heeft om training gevraagd. Omdat de afstanden groot zijn en er vaak geen vervoer te vinden is zijn de barenden bij een snelle bevalling regelmatig genoodzaakt thuis te bevallen met de TBA als assistentie.

Deze vrouwen zijn niet opgeleid en hebben het vak geleerd van andere TBA’s. Vaak zijn zij door de dorpsoudste gevraagd om dit werk te doen. De TBA’s zijn gemotiveerd, maar mogen officieel niet werken, omdat zij niet opgeleid zijn en krijgen dus geen salaris. Navelvetertjes, handschoenen e.d. betalen ze dus uit eigen zak.

Mambo View Point is op zoek gegaan naar deskundige vrijwilligers. Door medisch onderlegde vrijwilligers is er vooronderzoek gedaan naar de voorzieningen in het gebied en ondertussen ben ik voorbereidingen gaan treffen op de training. Ik ben net gepensioneerd verloskundige en wilde graag als vrijwilligster in mijn vakgebied aan de slag.

Ik heb 2 bruine poppenmoeders gemaakt en verder allerlei lesmateriaal. Ook heb ik voor iedere TBA een boek gemaakt met veel plaatjes over allerlei onderwerpen. De TBA kan een goede voorlichtende functie hebben naar de vrouwengemeenschap in haar omgeving. De training was dus heel uitgebreid over o.a. de zorg die nodig is tijdens de zwangerschap, hygiëne, voeding, kindzorg, vrouwenbesnijdenis, family-planning, malaria en preventie, uitdroging en nog wat algemene ziekten, thuisongevallen en preventie.

Verder hebben we veel normale en stuitbevallingen geoefend. Met de poppenmoeder hebben zij aan mij laten zien hoe zij een thuisbevalling begeleiden. Geweldig en ontroerend is het om te zien met hoeveel liefde zij de barende omringen. Zij gaan altijd met z’n tweëen naar een bevalling. Daarna bezoeken zij de kraamvrouw 30 dagen lang iedere dag!

Na de training van een week hebben zij een certificaat gekregen. Tevens een lamp op zonne-energie, waarmee zij ook hun mobieltje kunnen opladen en een tas met een afwasbaar zeiltje, schort, handschoenen, navelvetertjes, scheermesjes, desinfectant e.d. Alle materialen en de boeken heb ik kunnen bekostigen met sponsorgeld gekregen van familie en vrienden.

Inmiddels is de groep geëvalueerd met positief resultaat. Op dit moment wordt er een nieuwe groep getraind en eind dit jaar ga ik weer om dan samen met lokale verloskundigen een groep te trainen. Het is de bedoeling dat zij de trainingen gaan doen. Het geheel heeft heel wat in gang gezet op gezondheidsgebied! Sinds oktober afgelopen jaar is er een nieuwe president die corruptie behoorlijk aan het aanpakken is.